Khởi nghĩa Lam Sơn

Sau khi nhà Minh tiêu diệt nhà Hồ, nhân dân ta đã nổi dậy ở nhiều nơi như cuộc khởi nghĩa của Trần Ngỗi, cuộc khởi nghĩa của Trần Quý Khoáng. Tuy nhiên các cuộc khởi nghĩa này lần lượt thất bại. Trước cảnh nước mất, nhân dân lầm than, Lê Lợi một hào trưởng vùng Lam Sơn (Thanh Hóa) đã dốc hết tài sản dể chiêu tập nghĩa sĩ, bí mật liên lạc với các hào kiệt, xây dựng lực lượng và chọn Lam Sơn làm căn cứ cho cuộc khởi nghĩa. Nghe tin Lê Lợi chuẩn bị khởi nghĩa ở Lam Sơn, nhiều người yêu nước tìm về càng đông, trong đó có Nguyễn Trãi. Ngày 2 tháng 1 năm Mậu Tuất (7-2-1418), Lê Lợi dựng cờ khởi nghĩa ở Lam Sơn và tự xưng là Bình Định Vương.

Những ngày đầu khởi nghĩa, lực lượng còn yếu, nghĩa quân Lam Sơn gặp nhiều khó khăn, nguy nan. Trước sự tấn công của của quân Minh, nghĩa quân phải 3 lần rút lên núi Chí Linh (Lang Chánh, Thanh Hóa) và phải liên tiếp chống lại sự truy quét của giặc, nhiều tấm gương chiến đấu đã hy sinh tiêu biểu là Lê Lai. Do không thể chống đỡ nổi quân địch, mùa hè năm 1423, Lê Lợi đề nghị tạm hòa và được quân Minh chấp nhận. Cuối năm 1424, do không thể mua chuộc được lê Lợi, quân Minh trở mặt tấn công nghĩa quân.

Sau các công cuộc giải phóng Nghệ An năm 1424, giải phóng Tân Bình, Thuận Hóa năm 1425, nghĩa quân đã tiến ra bắc để mở rộng phạm vi hoạt động và tiến đến các chiến thắng lẫy lừng Tốt Động - Chúc Động, Chi Lăng - Xương Giang. Cuộc kháng chiến kết thúc thắng lợi, đất nước được giải phóng hoàn toàn, Nguyễn Trãi viết bài Bình Ngô đại cáo là một bản hùng ca tổng kết hết sức tài tình cuộc kháng chiến vĩ đại của dân tộc.

Thắng lợi của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn gắn liền với đường lối chiến lược, chiến thuật đúng đắn, sáng tạo của các anh hùng Lê Lợi, Nguyễn Trãi kết hợp với lòng yêu nước nồng nàn, tinh thần đoàn kết, ý chí bất khuất của toàn dân.