Chiến thắng quân xâm lược Mông Cổ lần thứ nhất

Đầu thề kỉ thứ XIII, nước Mông Cổ thành lập. Với một lực lượng quân đội mạnh và hiếu chiến, vua Mông Cổ liên tiếp xâm lược và thống trị nhiều nước ở Châu Á, Châu Âu. Quân Mông Cổ đi đến đâu cũng làm nhà cửa đổ nát, thành trì tan hoang, nhân dân bị giết hoặc bị bắt làm nô lệ. Năm 1257, để thực hiện kế hoạch "gọng kìm" tiêu diệt Nam Tống nhằm xâm chiếm toàn bộ Trung Quốc, vua Mông Cổ sai tướng Ngột Lương Hợp Thai chỉ huy hơn 2 vạn quân xâm lược Đại Việt.

Tháng 1-1258, quân Mông Cổ vượt biến giới vào nước ta. Quân giặc theo đường sông Thao tiến xuống Bạch Hạc (Việt Trì, Phú Thọ), rồi tiến đến vùng Bình Lệ Nguyên thì bị chặn lại ở phòng tuyến do vua Trần Thái Tông trực tiếp chỉ huy. Sau một trận đấu ác liệt, do thế giặc mạnh, vua Trần cho lui quân để bảo toàn lực lượng. Triều đình và đại quân rút về vùng Thiên Mạc (Duy Tiên, Hà Nam).

Nhân dân Thăng Long cũng rời kinh đô, tản cư về vùng nông thôn. Quân giặc vào được thành Thăng Long, một tòa thành trống rỗng, không người không của. Chúng tàn phá Thăng Long, lùng bắt, giết hại những người còn sống sót. Lương thực mang theo đã hết, quân Mông Cổ rơi vào tình thế khó khăn. Nắm được thời cơ, quân đội nhà Trần mở cuộc phản công ở Đông Bộ Đầu. Này 29-1-1258, quân Mông Cổ thua trận, phải rời khỏi Thăng Long. Cuộc khánh chiến kết thúc thắng lợi.