1833 - 1835 | 1833-1835: Cuộc khởi nghĩa Nông Văn Vân chống Nguyễn | |
7/1833 - 5/1835 | Cuộc nổi dậy chống nhà Nguyễn của Nông Văn Vân | |
1835 | Nông Văn Vân mất |
Nông Văn Vân (? - 1835) là người Tày ở châu Bảo Lạc thuộc tỉnh Tuyên Quang (nay thuộc tỉnh Cao Bằng). Tổ tiên ông vốn nhiều đời làm thổ quan ở đây. Đến khi cha là tri châu Nông Văn Liêm và anh trưởng là Nông Văn Trang mất, ông được nối thay. Ông có em vợ là lê Văn Khôi
Nông Văn Vân là thủ lĩnh cuộc nổi dậy của các dân tộc vùng Việt Bắc trong lịch sử Việt Nam. Cuộc nổi dậy nổ ra từ ngày 2 tháng 7 năm 1833 đến 11 tháng 3 năm 1835 thì bị quan quân nhà Nguyễn dập tắt, sau khi tìm thấy Nông Văn Vân bị chết cháy ở trong rừng. Mặc dù vậy, theo các nhà nghiên cứu, thì Nông Văn Vân quả là một thủ lĩnh tài ba, bởi ông đã lôi kéo được một số tù trưởng và các dân tộc thiểu số cùng theo, khéo lợi dụng địa thế rừng núi hiểm trở trong tấn công và phòng ngự, làm cho tướng sĩ triều đình phải đối phó vất vả và chịu nhiều tổn thất nặng nề. Có thể nói, đây là một cuộc đấu tranh rộng và tiêu biểu nhất của các dân tộc thiểu số ở thế kỷ 19.
Cha Nguyễn Khuyến là Nguyễn Tông Khởi (1796–1853), thường gọi là Mền Khởi, đỗ ba khóa tú tài, dạy học. Mẹ là Trần Thị Thoan (1799 – 1874), nguyên là con của Trần Công Trạc, từng đỗ tú tài thời Lê Mạc....