Cuộc đời và sự kiện lịch sử liên quan đến Nguyễn Hữu Chỉnh
1741 Nguyễn Hữu Chỉnh được sinh ra
1786 45 tuổi Tây Sơn lật đổ chính quyền họ Trịnh
1788 47 tuổi Quân Thanh xâm lược nước ta
1788 47 tuổi Nguyễn Hữu Chỉnh mất
Thân thế và sự nghiệp của Nguyễn Hữu Chỉnh
Nguyễn Hữu Chỉnh là danh tướng cuối đời Hậu Lê, quê làng Cổ Đan, xã Đông Hải, huyện Chân Phúc, trấn Nghệ An (nay thuộc tỉnh Nghệ An), con nhà phú thương Nguyễn Mẫn. Nguyễn Hữu Chỉnh thi đỗ Hương cống lúc mới 16 tuổi, 18 tuổi thi đỗ Tam trường, ông có cơ trí và có tài biện bác, giỏi văn thơ.
Trước theo Hoàng Ngũ Phúc đánh chúa Nguyễn ở Thuận Hóa. Khi Hoàng Ngũ Phúc mất, ông dựa vào Hoàng Đình Bảo, lúc kêu binh nổi lên giết Hoàng Đình Bảo, ông chạy vào Nghệ An, rồi theo Tây Sơn đánh chúa Trịnh. Ông đã có công lớn trong việc giúp Nguyễn Huệ đánh chiếm Phú Xuân cũng như tiến ra bắc diệt Trịnh,cơ bản chấm dứt sự chia cắt đất nước.Trong chiến dịch tiến ra bắc diệt Trịnh,Nguyễn Hữu Chỉnh đóng vai trò tướng tiên phong.Nguyễn Hữu Chỉnh cũng chính là người đã gầy dựng cuộc hôn nhân đẹp đẽ giữa Nguyễn Huệ và công chúa Lê Ngọc Hân.
Sau đó, biết tin anh em Tây Sơn bất hoà, Hữu Chỉnh có ý chống đối lại Tây Sơn, mưu lập thế lực riêng như chúa Trịnh trước đây. Muốn mở rộng ảnh hưởng vào Nam, Nguyễn Hữu Chỉnh thông đồng với Nguyễn Duệ chiếm đất Nghệ An, sửa lũy Hoành Sơn, lấy Linh Giang (tức sông Gianh) làm giới hạn với Thuận Hóa.Khi có thế lực, ông xin vua Lê đòi Tây Sơn trả đất Nghệ An, và xúi giục Nguyễn Văn Duệ chống lại Tây Sơn.
Khoảng cuối năm Đinh Mùi 1787 (1/1788), Nguyễn Huệ sai Vũ Văn Nhậm đánh bắt ông, rồi giết đi bằng cực hình bốn ngựa phân thây.
Tài liệu tham khảo
vi.wikipedia.org
antgct.cand.com.vn
lichsuvn.net
www.lichsuvietnam.vn
chimviet.free.fr
ohio 
huhu