Cuộc đời và sự kiện lịch sử liên quan đến Lê Đại Hành
941 Lê Đại Hành được sinh ra
981 40 tuổi Lê Hoàn đánh bại quân Tống
980 – 1009 39 tuổi Lê Hoàn lên ngôi, lập nhà Tiền Lê, đóng đô ở Hoa Lư
1005 64 tuổi Lê Đại Hành mất
Thân thế và sự nghiệp của Lê Đại Hành
Lê Đại Hành tên húy là Lê Hoàn, là vị vua đầu tiên của nhà Tiền Lê, trị vì từ 980 đến 1005. Ông là vị hoàng đế nằm trong danh sách 14 vị anh hùng dân tộc tiêu biểu nhất ở Việt Nam. Ông không chỉ là một vị hoàng đế có những đóng góp lớn trong chống quân Tống phương Bắc, quân Chiêm phương Nam, giữ gìn và củng cố nền độc lập dân tộc mà còn có nhiều công lao trong sự nghiệp ngoại giao, xây dựng và kiến tạo đất nước Đại Cồ Việt. Ông sinh ngày 15 tháng 7 năm Tân Sửu, tức ngày 10 tháng 8 năm 941. Ông xuất thân trong một gia đình nghèo, cha là Lê Mịch, mẹ là Đặng Thị Sen.
Bố mẹ mất sớm, tuổi thơ của ông đầy gian nan, cực nhọc. Ông được một viên quan họ Lê nhận nuôi. Lớn lên, Lê Hoàn phò tá Nam Việt Vương Đinh Liễn, giúp Đinh Bộ Lĩnh dẹp “Loạn 12 sứ quân”. Ông là người có tài, có chí lớn, mưu lược, khỏe mạnh, nên được triều Đinh phong làm Thập đạo tướng quân, Điện tiền chỉ huy sứ. Khi Đinh Tiên Hoàng qua đời, Đinh Toàn lên ngôi còn nhỏ, triều đình cử ông làm phụ chính, giúp vua trông coi việc nước. Trước nguy cơ xâm lược của quân Tống, Thái hậu Dương Vân Nga cùng tướng Phạm Cự Lạng và các triều thần tôn Lê Hoàn lên làm vua. Lê Hoàn lên ngôi lấy niên hiệu là Thiên Phúc, quốc hiệu vẫn là Đại Cồ Việt, đóng đô tại Hoa Lư.
Khi làm vua, ông cho xậy dựng nhiều công trình, đẩy mạnh sản xuất nông nghiệp và thủ công nghiệp để chấn hưng đất nước. Ông là vị vua mở đầu cho lễ tịch điền nhằm khuyến khích sản xuất nông nghiệp dưới chế độ phong kiến Việt Nam và là vị vua đầu tiên tổ chức đào sông. Ông cũng sử dụng chính sách ngoại giao mềm dẻo, khôn khéo nhưng cương quyết.
Giữa năm 1005, vua băng hà. Ông ở ngôi tất cả 26 năm, thọ 65 tuổi.
Để nhớ công ơn của Lê Đại Hành, dân ta đã lập đền thờ ông ở nhiều nơi. Theo thống kê có tất cả hơn 43 nơi thờ Lê Đại Hành trong đó Ninh Bình là tỉnh có nhiều di tích thờ Lê Hoàn nhất
Tài liệu tham khảo
Lịch sử 7, NXB giáo dục Việt Nam
vinhanonline.com
vi.wikipedia.org
www.lichsuvietnam.vn
www.vietsuca.org
ohio 
huhu